Groenlandse Nuummiet en lookalikes​

Nuummiet is een onofficiële naam voor een donker metamorf gesteente met langwerpige, goudkleurig iriserende kristallen, bestaand uit afwisselende lamellen van anthophylliet en gedriet (ortho-amfibolen). Het uiterlijk wordt ook wel eens omschreven als een soort ‘gouden meteorenregen’.

Het gesteente is in 1982 (her)ontdekt door geoloog Peter W. Uitterdijk Appel in de omgeving van Nuuk, Groenland. Hij noemde het nuummiet wat in het Groenlands ‘van Nuuk’ betekent. Nuummiet  wordt gevonden op slechts acht plaatsen binnen een straal van 50 km van Nuuk, allemaal in ortho-amfibolietische lenzen in kwartsgneis. De Groenlandse regering heeft de onderneming Nuummite Nuuk A/S, die volledig in handen is van de gemeenschap van Nuuk, een exploratieconcessie voor Nuummiet in het Nuuk-gebied verleend, alsmede toestemming om Nuummiet-sieraden te vervaardigen en te verkopen.

Echte nuummiet is dus zeldzaam en kostbaar en zoals dat dan wel vaker gaat worden imitaties of goedkoper gelijkend materiaal van andere vindplaatsen verkocht onder dezelfde naam. Dat is ook het geval met nuummiet.

Na enig speurwerk op internet en mineralenbeurzen vond ik onder anderen Chinese en Indiase nuummiet (die overigens identiek lijken), ook verkocht onder de namen coppernite of copperlite.

Dit gesteente uit China of India lijkt ook inderdaad wel enigszins op de Groenlandse nuummiet maar mist overduidelijk de langwerpige goudkleurige kristallen. Het is een donkergrijs tot bruin-zwarte steen met zwarte hoekige kristallen en kristallen met een ‘koperachtige’ flash. Qua structuur lijkt het overigens meer op een magmatisch gesteente, ik zie namelijk geen richting in de korrels zoals bij de metamorfe nuummiet. Bij nader bestuderen betreft het hier dus al overduidelijk een ander gesteente, maar om erachter te komen wat dit materiaal dan precies is liet ik een analyse doen in een laboratorium.

Een exemplaar dat werd aangeboden als Groenlandse nuummiet is geanalyseerd door middel van EDX- en Raman spectroscopie en röntgendiffractie (XRD). Daarbij is vastgesteld dat de grijs-bruine matrix bestaat uit de mineralen anorthiet en albiet (beide een soort plagioklaas veldspaat) en de zwarte kristallen uit enstatiet (een mineraal uit de pyroxeen groep). Een totaal andere samenstelling dus dan echte Groenlandse nuummiet en het gaat hier dus waarschijnlijk om een Chinese lookalike.

Op basis van de mineraalinhoud en de textuur is het zeer waarschijnlijk een gabbro gesteente. Op basis daarvan ben ik nog eens gaan zoeken in de natuursteen standaard en vond daar een gabbro gesteente uit Ongole, India dat nagenoeg identiek is aan deze Chinese/Indiase nuummiet, met dezelfde koperachtige flash in de enstatiet- en veldspaatkristallen. In de natuursteenhandel op de markt onder de naam Star Galaxy (Gold). Wellicht heeft iemand bedacht om er naast tegels en aanrechtbladen ook trommelstenen van te gaan verkopen.

Deze analyse werd mede mogelijk gemaakt door donaties via GoFundMe en Irma de Graaf (Gravin kristallen) die de onderzochte trommelsteen beschikbaar stelde. Dank je!